De taal van de waaier Ziehier mijn bijdrage aan het abc-project van Berthi. Het idee had ik al heel lang, maar ja, de tijd, de tijd… Zeker na mijn vakantie in Spanje ben ik een enthousiast gebruikster van de waaier. Het is verkoelend, het heeft iets elegants en, oh, wat zijn er in Spanje nog steeds fraaie waaiers te koop. En: een abc op een waaier is heel passend.

Het waaiermodel zoals wij dat nu kennen komt uit Spanje: De traditionele vorm bleef door de eeuwen onveranderd . Het enige wat varieerde was de vorm van ‘el país’ (bovenste gedeelte van de waaier) dat werd gemaakt van papier of stof. Heel kostbare waaiers zijn van kant. De decoratie op dit deel bestond gewoonlijk uit scènes uit het Spaanse leven of uit bloemmotieven. Soms werden er ook edelstenen en ivoor op de waaier aangebracht. Het onderste gedeelte, meestal van dun hout gemaakt, noemt men ‘baraje’ (spel kaarten).

In de 19e en begin 20e eeuw werden de meisjes tijdens de bals en andere feestjes vrijwel altijd vergezeld door een chaparonne. Maak dan maar eens contact met die amant waar je van droomt! De waaier bracht uitkomst en ik weet zeker dat er heel wat jonge mensen waren die zich in de avonduren toelegden op de taal van de waaier:
– Traag over de borst waaieren betekende ‘Ik ben vrij, ik heb geen verloofde’.
– Met korte en snelle bewegingen over de borst  waaieren ‘Ik bevind me in een hachelijke positie of ik ben verloofd, ga maar verder’.
– De waaier tegen de slaap plaatsen en omhoog kijken ‘Ik denk dag en nacht aan je’.
– Een vermoeden van ontrouw van de aanbidder of hem zien praten met een andere jongedame? Tik met de waaier tegen het puntje van de neus.
– Ongeduldig heen en weer wandelen met de waaier in de palm van de hand tikkend: ‘Opgepast, de chaperonne komt er aan’.
– De waaier snel open en dicht doen en richting tuin wijzen: ‘Wacht daar op me, spoedig zal ik bij je zijn’.
– De mond openen met de waaier ervoor: ‘Ik zend je een kus’.

Dit taal-van-de-waaierverhaal bracht me ertoe het abc-tje te borduren op een waaier. Het idee was leuk, maar de uitvoering nog niet zo simpel. Dat zie je niet direct op de kleine foto. Maar helaas gelukkig is er Flickr… Het bewerkte papier gaf niet echt mee. Borduren met leesbril én loep is niet echt jofel, de baraje bleek van lawaaibomenhout en heel, heel kwetsbaar. Maar ik breng het waaiertje vrolijk mee als eigenwijze loot in de abc-tjes.

Leuk? Deel dit dan: