Wij hadden een Syrische avond met het Metropole Orkest en solisten van de Syrian Big Band. Hoe dat in elkaar steekt, geen idee, maar we vonden het fantastisch om klarinettist Kinan Azmeh live te horen. We kenden hem van het Silk Road Project van Yo Yo Ma, een project dat tientallen blogs verdient (de youtube video hangt hieronder). We kregen behalve Azmeh ook nog Ibrahim Keivo, zangeres Dima Orsho en Moslem Rahal op Ney. Speciale gast was Eric Vloeimans.

De muziek van de avond kwam uit het gebied tussen de Eufraat en de Tigris. In het Arabisch noemen ze dat al-Jazira, het eiland. Veel van de gespeelde muziek heeft zijn wortels in de vele culturen die daar vandaan komen. Er was bovendien een speciale compositie van Calliope Tsoupaki (Tragoudi) en ‘Song for Syria’ van Eric Vloeimans.

Het Metropole Orkest is natuurlijk een fantastisch orkest met solisten van formaat. We kregen zelfs een zinderende klarinet-battle tussen Azmeh en een van de leden van het orkest (klarinet is weggevallen tussen de orkestleden, dus het is raden naar de naam). Maar het is mij een raadsel waarom ze versterkt spelen en het geluid dan ook zo hard zetten. De klank vervormt en is schel en we gingen met suizende oren naar buiten.

Maar het was een prachtige avond. Melancholieke melodieën, afgewisseld met staaltjes van virtuositeit en vrolijkheid. Op het podium en in de zaal mensen die niet meer naar hun land terug kunnen en door de muziek het gevoel van thuis weer even kregen. Wij kregen een gevoel van hoe rijk Syrië zou kunnen klinken, als het niet in oorlog was.

Wij hadden een cultureel weekje… we begonnen met de opera Lulu van Alban Berg in het Muziektheater van de Nationale Opera. Dat was best hard werken: geen muziek om bij weg te dromen en geen verhaal dat makkelijk te volgen is. Dat hoeft ook niet altijd, maar het vergt wel veel concentratie. Evengoed vier uur op het puntje van onze stoelen gezeten. De enscenering was trouwens werkelijk subliem, gebaseerd op de stomme film. Kijk zelf maar even…

Na afloop bleef het toneel open. Het was vervreemdend om te zien dat het decor toen nog alleen kaal spaanplaat was.

Diezelfde week bezochten we ook de première van Cool Britania van Het Nationale Ballet. And cool it was! Empire Noire van David Dawson was wereldpremière 1 op speciaal hiervoor gecomponeerde muziek van Greg Haines. Een stuk met een ijzingwekkend tempo. 22 minuten full speed ahead.  Concerto Concordia van Christopher Wheeldon was wereldpremière 2. Op vreemde muziek van Poulenc en in retro kostuums maakte dit ballet me erg vrolijk. Het derde stuk Chroma van Wayne McGregor was al wat ouder. Zeer innovatieve bewegingen, niet altijd mooi, maar wel fascinerend. Ik werd nogal afgeleid door de hansopjes die de dansers aan hadden. Gelukkig mag ik nog een keer in de herkansing.

We sloten deze cultuurweek af met een uur Eva Maria Westbroek & het Amsterdam Sinfonietta in  het Concertgebouw. Ter gelegenheid van het Holland Festival was er de 12 Hour Prom – een eendaags minifestival of zo… hoe dan ook: alle stoelen waren uit de grote zaal en in alle foyers en zalen gebeurde wat. Soort flitsconcerten voor tien euro. Westbroek zong Les nuits d’été van Hector Berlioz en Knoxville: summer of 1915 van Samuel Barber. Dat zijn 2 grote favorieten van mij. Maar niet gezongen door Westbroek. Ze heeft een prachtige stem, groots en meeslepend, maar net iets te veel voor mij en voor de nachten. Ik prefereer Veronique Gens, ook al om haar mooie (en verstaanbare) Frans.

Westbroek’s interpretatie van het stuk van Barber kon ik beter waarderen, al heb ik hier ook weer een andere voorkeur. De lichtheid en de naïviteit afgewisseld met de melancholie van het weten dat het allemaal voorbij gaat treft Dawn Upshaw mooier. Luister maar.

Hoe dan ook is het een machtige ervaring om zo’n grote stem in het echt over je heen te horen donderen. Dat neemt niemand ons meer af. Daarna thuis de boel nog even afsluiten met de laatste afleveringen van Seizoen 1 van House of Cards.

Heerlijke week toch?

Het was even wennen na zo’n heerlijke vakantie, maar er was zoveel te doen in september dat het voorbij was voor ik het wist. Natuurlijk, het werk begon weer en zo’n start van een nieuw studiejaar is altijd heftig. Dit doen, dat doen, zus doen en zo doen. Het culturele seizoen ging direct van start. Op 5 september genoten we intens van Claudio Monteverdi’s Orfeo in het Muziektheater. De choreografe Sasha Waltz was verantwoordelijk voor de regie. Zij houdt zich de laatste jaren bezig met crossovers tussen opera en ballet en ook haar Orfeo was  prachtig voor oog en oor. Zulke mooie bewegingen, prachtige zang. Het ontroerde diep.

Maar ook mijn Zing en Beleef cursus in Het Concertgebouw begon. Weer onder de bezielende leiding van Hans Veldhuizen en dit keer over Mozart. We zingen rondom het Requiem. Mozart zingen is geweldig: als het lukt word je opgenomen tussen alle stemmen en beland je van puur geluk in de kroonluchters van de koorzaal. Zingen…

Philippe Jaroussky verstaat die kunst als geen ander. Een engelachtige stem met een duivelse muzikaliteit. Daar kun je alleen maar van genieten. We bezochten het concert van hem en dirigente/mezzosopraan Nathalie Stutzmann op 14 september in de Anton Philipszaal in Den Haag. Prachtige zaal trouwens, wel een beetje ‘ongezellig’. Hier had je gewoon bij moeten zijn en als je Philippe Jaroussky nog nooit hebt gehoord, neem dan de tijd om naar deze film over zijn muziek en zijn zang te kijken (duurt 1 1/2 uur).

We bezochten een televisieopname van Pauw (kun je ook doen, leuk) en we brachten een paar uur door op Unseen,  fotofair (we waren niet erg onder de indruk).

Waar we wél erg van onder de indruk waren: de Gurre Lieder van de Nationale Opera (DNO kan nu al niet meer stuk zeg, wat een begin van het seizoen). Schitterende enscenering, fantastisch gezongen. Kijk zelf maar:

Had ik me bij het begin van het jaar voorgenomen om weer trouwer te posten, is het ineens al bijna maart zonder zulks te hebben gedaan. Terwijl ik toch van alles heb meegemaakt, heb gezien en gedaan. Eigenlijk van alles rond kunst.  Januari 2014 in vogelvlucht.

Op 7 januari zat ik bij de avond van het John Adams Institute rond en met Dan Brown. Leuke verteller, je komt de avond wel door.
We deden een Serieus Gesprek in het Rijksmuseum op 9 januari over de 17e eeuw. Erg leuk, al was het alleen al omdat je met Heel Weinig Mensen in het Rijksmuseum bent en daardoor veel en veel rustiger lekker rond kunt kijken. Het loont om Vriend te zijn.

De volgende dag volgde ik Loret Karman door het Van Goghmuseum om van alles te leren over het kleurgebruik van Van Gogh en hoe je dat kunt inzetten bij het breien.

Van ontroerende schoonheid was het concert van Philippe Jaroussky en de Russische sopraan Julia Lezhneva op 19 januari. Lovende recensies alom. Julia hadden wij al ontdekt, en zij heet bij ons het Russische nachtegaaltje.  Dit had ik niet graag willen missen.

Overigens was ik nog geen 2 weken later weer met Loret Karman bezig in het Stedelijk rond de tentoonstelling van Malevich. Daar leer ik naar vormen kijken, en stond het zwart van Malevich centraal. Veel en veel geleerd. Daar gebeurt vast iets mee in de nabije toekomst.

Hans Veldhuizen aan het werk… “En Zing”
foto: © Ronald-Knapp

Drie maanden lang – van 17 september tot 16 december 2013 verdiepte ik me met vele anderen onder leiding van Hans Veldhuizen zingend en luisterend in oratoria. Ik heb veel nieuwe muziek leren kennen. Emilio de Cavalieri schreef  het eerste oratorium – de eerste opera met zijn ‘Rappresentatione di anima et di corpo‘. Wat een mooie stukken zitten daarin. Carissimi, nog zo’n nieuwe naam voor mij. Zijn Jephte en Jonas zijn prachtig. We zongen ook … en dat is een goede manier om de muziek te voelen, zeker door de manier waarop Veldhuizen je door de muziek loodst. ‘Und eine neue Welt’ uit Haydn’s Die Schöpfung was een zangfavoriet. Dat maakt vrolijk.

Het leidde tot een gezamenlijk bezoek aan Händels Messiah en daar hebben we deze muzikale feestmaanden mee afgesloten.  De uitvoering met het Tölzer Knabenchor kon mij niet bekoren. Zo’n jongenskoor vind ik schel in de hoogte en er mist klankkleur. De dynamiek was in elk geval bij dit koor eenzijdig. Ze zongen meestal hard. Bovendien was de uitspraak nogal niet Engels en had ik niet altijd het idee dat ze gelijk begonnen. De counter tenor, Robin Blaze, vond ik ook al niet je dat. Jammer, te meer omdat we thuis zo’n prachtige opname hebben van de Dunedin Consort & Players onder leiding van John Butt.

Hans: dank je wel en tot Bach!